همه ما بریدگی ها و خراش هایی داشته ایم که می توانیم در خانه از آنها مراقبت کنیم. اما در مورد زخم‌های جدی‌تر – نوعی که شامل بخیه‌ها یا بستری شدن است، چطور؟
انواع مختلف زخم:
بسیاری از ما به زخم هایی فکر می کنیم که به دلیل تصادفات اتفاق می افتد. اما حتی برش های تمیز جراحی هم زخم هستند. مکان هایی که لوله ها یا کاتترها وارد بدن می شوند نیز همینطور است. پوست بزرگ ترین عضو بدن ما است و به محافظت از آن در برابر میکروب‌ها (باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها) که روی سطح آن زندگی می کنند کمک می کند. بنابراین، هر چیزی که پوست را بشکند یک زخم است زیرا وقتی پوست شکسته شود، خطر ورود میکروب ها به بدن و ایجاد عفونت وجود دارد.
هر چه زخم عمیق تر، بزرگ تر یا کثیف تر باشد، به مراقبت بیشتری نیاز دارد. به همین دلیل است که تیمی از پزشکان و پرستاران مخصوص مراقبت از زخم آموزش دیده با هم همکاری می کنند تا زخم های جدی را تحت نظر داشته و درمان کنند.
متخصصان با ارزیابی زخم بر اساس خطر عفونت شروع می کنند:
- زخم های “تمیز” – که آلوده به باکتری نیستند – کم ترین خطر عفونت را دارند و مراقبت از آنها را آسان تر می کند. برشی که جراح در حین ترمیم ACL روی زانوی فرد ایجاد می کند، احتمالاً زخمی تمیز است زیرا قبل از جراحی، آن ناحیه با محلول ضد باکتری تمیز می‌شود – و در جایی است که خطر عفونت کم است.
- زخم های کثیف یا عفونی، مانند آبسه، خراشیدگی یا بریدگی عمیق، یا زخم گلوله، داستان متفاوتی است. آنها برای جلوگیری از عفونت نیاز به درمان و نظارت ویژه دارند.
گاهی اوقات یک زخم تمیز است اما به دلیل جایی که روی بدن قرار دارد، خطر عفونت وجود دارد. اگر زخم در ناحیه ای باشد که باکتری‌های بیشتری دارد – مانند دستگاه ادراری، سیستم گوارشی یا سیستم تنفسی – مایعات و سایر آلاینده‌ها می توانند وارد زخم شده و باعث عفونت شوند. کثیفی یا جسم خارجی در زخم نیز می تواند خطر عفونت را افزایش دهد.
بستن زخم های جدی:
متخصصان همیشه یک زخم را فورا نمی بندند. اگر احتمال آلوده شدن زخم وجود داشته باشد، آن را باز می گذارند تا پاک شود . بستن زخم آلوده باعث می شود باکتری ها در داخل آن گیر کند و منجر به عفونت شود. وقتی مطمئن شوند که هیچ باکتری یا آلاینده دیگری وجود ندارد، زخم را می بندند.
گاهی اوقات، متخصصان به این نتیجه می رسند که بهتر است به هیچ وجه زخم را نبندند. اگر فردی بافت زیادی را از دست داده باشد (مانند یک تصادف جدی)، اغلب مفید است که زخم را باز بگذارد تا از طریق تشکیل اسکار طبیعی بهبود یابد.
متخصص شما همچنین در مورد وضعیت واکسن کزاز شما می پرسد تا مطمئن شود که به روز هستید.
فرآیند درمان:
قبل از شروع درمان، بدن برای محافظت در برابر عفونت آماده می شود. در چند روز اول، زخم ممکن است متورم، قرمز و دردناک باشد. این التهاب نشانه ای از ورود سیستم ایمنی بدن برای محافظت از زخم در برابر عفونت است. زخم خود را همیشه تمیز و خشک نگه دارید تا به روند بهبود کمک کنید.
همانطور که بدن کار درمانی خود را در داخل انجام می دهد، یک پوسته خشک و موقت – یک پوست زخم- روی زخم در خارج ایجاد می شود. وظیفه پوست زخم محافظت از زخم است زیرا پوست آسیب دیده زیر آن بهبود می یابد.
در زیر سطح محافظ پوسته، بافت جدیدی تشکیل می شود. بدن رگ های خونی آسیب دیده را ترمیم می کند و پوست کلاژن (نوعی فیبر پروتئینی سفت و سفید) را برای اتصال مجدد بافت شکسته می سازد.
هنگامی که کار بهبود انجام می شود، پوست زخم خشک می شود و می افتد و پوست ترمیم شده و اغلب یک اسکار باقی می ماند. در این مرحله، اسکار تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد قدرت پوست معمولی خواهد بود. چند ماه طول می کشد تا اسکار به ۱۰۰% قدرت پوست طبیعی برگردد.
چرا جای زخم با پوست معمولی متفاوت است؟ پوست ما از دو پروتئین تشکیل شده است: الاستین که به پوست انعطاف پذیری می دهد و کلاژن که به آن قدرت می دهد. اما از آنجایی که بدن نمی تواند الاستین جدید ایجاد کند، جای زخم ها به طور کامل از کلاژن ساخته شده اند. بنابراین آنها نسبت به پوست اطرافشان سخت تر و انعطاف پذیرتر هستند.
مراقبت از زخم های جدی در خانه:
زخم های جدی یک شبه خوب نمی شوند. ممکن است هفته ها طول بکشد تا بدن بافت جدید بسازد. بنابراین پس از خروج از کلینیک، مراقبت خوب در منزل برای جلوگیری از عفونت و به حداقل رساندن جای زخم مهم است.
از آنجایی که زخم ها می توانند بسیار متفاوت باشند، متخصص دستورالعمل هایی را در مورد نحوه مراقبت از خود پس از بازگشت از کلینیک به شما می دهد. در بیشتر موارد، متخصصان از بیماران می خواهند که:
- زخم را با یک پانسمان تمیز بپوشانند تا جایی که دیگر مایعی از آن خارج نشود. یک پزشک یا پرستار به شما دستورالعمل هایی در مورد نحوه تعویض پانسمان و تعداد دفعات آن می دهد.
- حدود ۲ تا ۴ روز بعد از عمل قبل از دوش گرفتن صبر کنید. از آنجا که هر مورد متفاوت است، از پرستار یا پزشک خود بپرسید که قبل از اینکه بتوانید دوباره دوش بگیرید، چه کاری انجام دهید.
- تا زمان مراجعه بعدی به پزشک از شنا خودداری کنید. خاک موجود در آب می تواند به داخل زخم نفوذ کرده و آن را آلوده کند. همچنین، این خطر وجود دارد که اگر زخم خیلی خیس شود، از هم جدا شود.
- سعی کنید حیوانات خانگی را از زخم دور نگه دارید.
- از کندن یا خاراندن پوست زخم ها خودداری کنید. زخم ممکن است با بهبود پوست زیرین خارش داشته باشد، اما کندن یا خاراندن آن می تواند پوست جدید زیر آن را پاره کند. التیام زخم بیشتر طول می کشد و جای زخم ممکن است بدتر شود.
بدن ما برای بهبود به ویتامین ها و مواد معدنی وابسته است. سعی کنید تا زمانی که زخم شما بهبود می یابد، غذاهای سالم بخورید – به خصوص مقدار زیادی میوه ها و سبزیجات غنی از ویتامین و پروتئین های بدون چربی. برای جلوگیری از یبوست، مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای پر فیبر مانند غلات کامل بخورید. (یبوست می تواند از عوارض داروی درد باشد.)
زخم شما ممکن است به سرعت بهبود یابد، اما جای زخم ممکن است بیشتر طول بکشد. برای جای زخم های ضخیم، ناحیه مورد نظر را با لوسیون یا ژل ماساژ دهید. انجام این کار به ترکیب کلاژن با الاستین در پوست اطراف کمک می کند و مقداری از جای زخم را کاهش می دهد. اما قبل از اینکه آن را امتحان کنید از پزشک یا پرستار مراقبت از زخم بپرسید که آیا ماساژ دادن زخم ایده خوبی است.
چه زمانی باید با دکتر تماس بگیرم؟
اگر یک زخم عمیق یا بزرگ عفونی شود، می تواند یک مشکل جدی باشد. در صورت بروز هر یک از این موارد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- دچار تب یا تورم غدد (یا هر دو) شوید.
- با وجود اینکه از داروی ضد درد استفاده می کنید، درد شما افزایش یافته است، یا درد از ناحیه زخم خارج شود.
- ناحیه اطراف زخم بیشتر متورم شود.
- یک ناحیه قرمز در حال گسترش در اطراف زخم یا رگه های قرمز روی پوست اطراف زخم وجود دارد.
- خون یا چرک از زخم خارج می شود.
- علائم کم آبی مانند ادرار کردن کم تر، ادرار تیره، خشکی دهان، یا گودی چشم دارید.
خبرهای خوبی در مورد بهبود زخم در نوجوانی وجود دارد: بدن افراد جوان سریع تر بهبود می یابند.
ممکن است در هنگام بهبود زخم، از انجام فعالیت هایی مانند ورزش خودداری کنید. اما اگر به خوبی از خود مراقبت کنید و به توصیه های پزشک خود عمل کنید، دیری نمی گذرد که زخم به خاطره ای دور تبدیل می شود.
شما عزیزان می توانید جهت دریافت مشاوره زخم و رزرو نوبت از شنبه تا پنجشنبه، ۹ صبح الی ۷ شب با شماره تلفن ۰۹۱۲۸۳۹۴۹۲۲ تماس حاصل فرمایید.
کلینیک زخم پلاس: تهران، جنت آباد، خیابان شهید کبیری طامه (شاهین شمالی)، تقاطع خیابان بهار و امام حسین (ع)، بیمارستان فوق تخصصی عرفان نیایش، طبقه MZ، کلینیک تخصصی زخم و استومی
بدون دیدگاه